Nr 5 (100) 2011 r.

Від редакції

Фелікс Броніславович Пашківський (14.09.1951–10.10.2003) — відомий педагог, публіцист, дослідник — краєзнавець, громадський діяч. Стояв біля витоків Бердичівського регіонального осередку Спілки поляків в Україні і Ради Бердичівської польської організації Товариства української мови ім. Т. Г. Шевченка. Тривалий час очолював загальноосвітню школу № 3 м. Бердичева, брав активну участь у діяльності Всеукраїнської спілки краєзнавців і Житомирського науково-краєзнавчого товариства дослідників Волині. Разом із Ларисою Анатолівною Вермінською заснував і редагував польську газету — двомісячник «Mozaika Berdyczowska». Автор багатьох науково-краєзнавчих та літературно-критичних праць. Dalej

XIX Світовий Форум Полонійної Преси

Протягом тижня з 5 до 12 вересня у Тарнові (Польща) відбувався вже ХІХ Світовий Форум Полонійної Преси. Вперше Форум проходив під патронатом Парламенту Євросоюзу.

Його урочисте відкриття мало місце 5 вересня у Тарнові, куди з’їхалися журналісти полонійних видань з 27 країн світу. У цей же день були проголошені результати міжнародного літературного конкурсу ім. Г. Циганіка «Повернення до джерел». Першу премію вручено Славі Ратайчак (Німеччина, видання BIEGUS) за оповідання «Щасливі дюни», у якому розповідається про кохання, що розвивається на тлі чудової природи Словінського Національного Заповідника. Другу премію отримала Тетяна Колясінська (США, видання ANIOŁY) за нарис «Моя Польща», у якому йдеться про почуття людини, що була змушена покинути свій рідний край і виїхати за кордон. Третя премія дісталася Ларисі Вермінській (Україна, видання MOZAIKA BERDYCZOWSKA) за репортаж «Загублені у лісах» про перший в СРСР експериментальний польський автономний район імені Юліана Мархлевського. Dalej

Historia zaprzepaszczonych szans

Dzieje Polski ostatnich stuleci to dzieje rywalizacji z Moskwą o dominację nad terenem położonymi na wschód od etnicznych terenów polskich i na zachód od etnicznych terenów rosyjskich. Czyli mniej więcej przestrzenią, na której znajdują się dziś Litwa, Białoruś i Ukraina. Najpierw w rywalizacji tej Polska była stroną znacznie silniejszą. Dzięki atrakcyjnemu modelowi cywilizacyjnemu potrafiła przyciągnąć do siebie mieszkańców tych ziem i stworzyć wielonarodową Rzeczpospolitą. Dalej

Wydarzenia w Polsce

Wrzesień—październik 2011 r.

W wyborach parlamentarnych najwięcej Polaków oddało swój głos na Platformę Obywatelską (premiera Donalda Tuska): aż 39,2 proc. Na Prawo i Sprawiedliwość (Jarosława Kaczyńskiego) zagłosowało 29,6 proc. Zaskoczeniem jest wysokie, trzecie miejsce nowego ugrupowania Ruchu Janusza Palikota — 10,0 proc. Pokonał on Polskie Stronnictwo Ludowe, które zdobyło 8,4 proc. Szokująco niski okazał się wynik Sojuszu Lewicy Demokratycznej (8,2 proc.). — Możliwe, że były to ostatnie wybory Sojuszu — komentował rozczarowany były prezydent Aleksander Kwaśniewski. Dalej

Добра королева Ядвіга

Ядвіга, ще будучи майже дитиною, прибула до Польщі. Для неї це була незнайома країна, бо вона народилася і виховувалася в Угорщині. Ядвіга знала, що має правити в Польщі, керувати цією країною, дбати про добробут її мешканців. В Кракові вона довідалась, що поляки прагнуть, її шлюбу з великим князем Литви. Чула, що він набагато старший від неї і що він — язичник. Незважаючи на це, Ядвіга погодилась стати його дружиною,тому що розуміла,що цього вимагає добробут Польщі. Ставши королевою, управління країною довірила чоловікові, а сама зайнялася справами простого люду: ставала на захист бідних та знедолених, піклувалася про них. Такою, власне, і залишилася в пам’яті польського народу. Dalej

Żeby nie zapomnieć o języku i o Macierzy

Gdy kilkanaście lat temu zabraliśmy się za wydawanie «Mozaiki Berdyczowskiej», nikt nie myślał, że uda się wydać sto numerów. Myśleliśmy tylko o tym jednym, byle się ukazał.

Pamiętam dobrze, jak to się zaczęło. Był koniec lata 1994 roku. Szliśmy we trójkę brzegiem Gniłopiaci: Larysa Wermińska — obecna redaktor naczelna «Mozaiki», Feliks Paszkowski — pierwszy szef «Mozaiki». Zaczęliśmy się zastanawiać, czy byłoby możliwe wydawanie polskiego pisma w Berdyczowie. I doszliśmy do wniosku: tak, to jest możliwe. Ale na razie wydajmy przynajmniej jeden numer... Dalej

Polskie tradycje doroczne

Jesień
Nadeszła pora powolnego zamierzania życia. Kończył się rok obrzędowy, a w Kościele katolickim rok liturgiczny. Ludzie wkraczali w niezwykły czas końca jednego i początku kolejnego roku. Pierwszą oznaką niedocenionego czasu były listopadowe święta zaduszne, drugą — wróżby, możliwe tylko za sprawą dusz zmarłych. Dalej

Polacy zasłużyli na dobry rząd

To zdarzyło się po raz pierwszy po zmianach ustrojowych w Polsce w 1989 roku: partia, która przez całą czteroletnią kadencję sprawowała władzę, czyli Platforma Obywatelska zwyciężyła w kolejnych wyborach do Sejmu i Senatu — 9 października bieżącego roku. A dotychczas rządzący zawsze przegrywali i odchodzili. Tym samym PO uzyskała mandat do dalszego kierowania sprawami państwa i narodu. Przyzwoity wynik, na poziomie tego sprzed czterech lat, osiągnął też koalicjant PO — Polskie Stronnictwo Ludowe. Polacy w swej zdecydowanej większości zawierzyli więc przewodniczącemu PO, premierowi Donaldowi Tuskowi i jego koalicjantowi — PSL na czele z prezesem, wicepremierem Waldemarem Pawlakiem. Zwycięstwo to umocniło Tuska nie tylko w jego partii i w kraju, ale i w Europie. Dalej

Wydarzenia z ostatnich lat PRL

1980
3 IX – Porozumienie między stroną rządową a strajkującymi podpisano także w Jastrzębiu. Skończyło się tym samym «gorące lato» 1980 r., które przyniosło solidarny protest całego społeczeństwa i zmusiło władze do respektowania potrzeb i oczekiwań obywateli. Dalej