Winnica, Berdyczów i Dni Polonii
Obchody Międzynarodowych Dni Polonii, które zgodnie z decyzją władz polskich mają miejsce 2 maja, w tym roku miały miejsce w naszym kraju, gdzie żyje wielu Polaków. Głównymi ośrodkami obchodów stały się Winnica i Berdyczów, jako centra regionów o największym odsetku ludności polskiej na Ukrainie.
Tegoroczne obchody Światowego Dnia Polonii i Polaków za Granicą odbyły się 6 i 7 maja i były połączone z XII Dniami Polskiej Kultury w Berdyczowie.
7 maja 2011 roku w ramach XII Dni Polskiej Kultury obchodzono także Międzynarodowy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Po raz pierwszy to święto zawitało do naszego miasta, przecież na Ukrainie Dzień Polonii przedtem jeszcze nie był obchodzony. W uroczystościach wzięła udział liczna delegacja polska na czele z marszałkiem Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Bogdanem Borusewiczem, konsulem generalnym RP w Winnicy Krzysztofem Świderkiem i pracownikami Konsulatu Generalnego RP.
Senat RP reprezentowali: Andrzej Person, przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, Łukasz Abgarowicz i Roman Ludwiczuk — zastępcy przewodniczącego Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, oraz członek tej komisji — Stanisław Gogacz a także Alicja Zając, członek senackiej Komisji Spraw Zagranicznych. Obecni byli posłowie: Franciszek Stefaniuk i Jerzy Kozdroń. W spotkaniu z mniejszością polską na Ukrainie uczestniczyli także Jan Borkowski, wiceminister spraw zagranicznych i Piotr Żuchowski, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego. Gośćmi na święcie byli m. in. Tadeusz Pilat, prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, Andżelika Orechwo i Andżelika Borys z Białorusi, Michał Mackiewicz z Litwy, Aleksander Sielicki z Rosji i Maria A. Sikorska z Wielkiej Brytanii, a także Olga Iwaniak, prezes Fundacji «Pomoc Polakom na Wschodzie», Marek Hauszyld, prezes Fundacji «Semper Polonia», Piotr Bonisławski, wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia «Wspólnota Polska».
W przeddzień, 6 maja w Winnicy, polska delegacja spotkała się z przedstawicielami władz ukraińskich: gubernatorem obwodu winnickiego Mykołą Dżygą i przewodniczącym rady Serhijem Tatusiakiem, gubernatorem obwodu żytomierskiego Serhijem Ryżukiem, gubernatorem obwodu chmielnickiego Wasylem Jaduchą, przewodniczącym rady Mykołą Derykotem.
— Tegoroczny, jubileuszowy Światowy Dzień Polonii jest świętowany w Winnicy i Berdyczowie na Ukrainie ze względu na duże skupisko naszych rodaków w tym kraju — podkreślił marszałek Borusewicz, dziękując Polakom na Ukrainie za zachowanie związku z krajem przodków.
— Jesteście pomostem między Polską a Ukrainą. Ważne, żebyście tym pomostem nadal byli. Chcemy, abyście mogli funkcjonować jako dobrzy obywatele Ukrainy, ale także zachowali związek z krajem przodków, z jego językiem i kulturą — powiedział.
Marszałek Borusewicz podziękował za przyjazd do Winnicy i udział w obchodach 10. Światowego Dnia Polonii i Polaków za Granicą Wołodymyrowi Łytwynowi, przewodniczącemu ukraińskiego parlamentu.
Marszałek podkreślił, że władze okręgów winnickiego, żytomierskiego i chmielnickiego są bardzo przychylne polskiej mniejszości. Zwrócił uwagę, że Senat finansuje na terenie Ukrainy centralnej kilka inwestycji, m. in. budowę Domu Polskiego w Barze.
— Nie moglibyśmy tego robić bez współpracy z władzami ukraińskimi. Budujemy Dom Polski w Barze, ale samorząd ukraiński dał działkę na tę inwestycję — zaznaczył.
Borusewicz zwrócił też uwagę, że Ukraina centralna ma «świetne, wielostronne» kontakty z Polską na poziomie samorządów. Zwrócił też uwagę, że obecnie sam obwód winnicki ma blisko 170 umów o współpracy z różnymi samorządami w Polsce.
Podczas spotkania podpisano list intencyjny o współpracy pomiędzy powiatem tarnowskim a rejonem chmielnickim. W miejscowej bibliotece marszałek Bogdan Borusewicz otworzył wystawę poświęconą Ignacemu Janowi Paderewskiemu, pianiście, kompozytorowi i mężowi stanu, którego więzi rodzinne łączą z Żytomierszczyzną i ówczesną gubernią wołyńską. Na wystawę składają się dokumenty rodziny Paderewskich, znajdujące się w Państwowym Archiwum obwodu żytomierskiego oraz w Muzeum Literackim.
Następnie pod pamiątkową tablicą, upamiętniającą pobyt marszałka Józefa Piłsudskiego w Winnicy, delegacje polska i ukraińska postawiły kosze kwiatów w barwach narodowych.
W godzinach popołudniowych marszałek Senatu Bogdan Borusewicz wraz z delegacją spotkał się z Polakami, mieszkającymi w obwodzie winnickim.
Ukraińska strona była reprezentowana przez Spikera Rady Najwyższej Ukrainy — Włodzimierza Łytwina, Przewodniczącego Żytomierskiej Administracji Państwowej — Sergiusza Ryżuka, Przewodniczącego Rady Obwodowej Józefa Zapałowskiego, deputowanego do Rady Najwyższej Mikołaja Rudczenkę.
Następnego dnia uroczystości przeniosły się do Berdyczowa, gdzie również miało miejsce spotkanie z miejscowymi władzami oraz polską diasporą. Po części oficjalnej goście mogli odbyć wycieczkę po zabytkach historycznych Berdyczowa, a następnie oglądać koncert z udziałem polskich zespołów «Koroliski» i «Dzwoneczki» z Żytomierza, «Pierwiosnek» z Nowogradu Wołyńskiego, Polskiej Grupy Artystycznej im. J. Kiepury «Bene» oraz «Capelli Zamku Rydzyńskiego». Oprócz zespołów polonijnych na scenie swoją sztukę artystyczną pokazały berdyczowskie zespoły «Jaworoczok» i «Zorecwit», które co rok wyjeżdżają do polskich miast partnerskich z prezentacją kultury ukraińskiej. Koncertowi przewodniczyli rodzeństwo Stanisław i Irena Rudniccy, którzy zachwycili widzów swoimi umiejętnościami w dwu językach: polskim i ukraińskim.
Dzień zakończyło uroczyste przyjęcie dla wszystkich gości.
Obchody Międzynarodowych Dni Polonii, które według ustawodawstwa polskiego mają miejsce 2 maja, w tym roku zawitały do naszego kraju, gdzie dotychczas mieszka dużo Polaków. Ośrodkiem święta stały się Winnica i Berdyczów, jako regiony o największym skupisku ludności polskiej na Ukrainie.
Organizatorami święta są: Stowarzyszenie «Wspólnota Polska», Konsulat Generalny RP w Winnicy, Władze samorządowe m. Winnicy i Berdyczowa, Berdyczowski Oddział Związku Polaków Ukrainy i Berdyczowskie Polskie Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości. Zadanie realizowane w ramach zlecania przez Kancelarię Senatu zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2011 r.
Izabella Rozdolska
