Echa przeszłości
Dzieje polsko-ukraińskie
W czasie wojny z Bohdanem Chmielnickim w październiku 1648 roku poddała się twierdza Kudak. Polska załoga twierdzy w niewoli kozackiej została wymordowana. To samo powtórzyło się po klęsce poniesionej przez wojsko polskie pod Batohem w 1662 roku. Miała to być «zemsta za Beresteczko». Świadkiem obu tych wydarzeń był Stefan Czarniecki, który dzięki szczęśliwym okolicznościom, jako jeden z nielicznych ocalał.
Nic więc dziwnego, że w wielu wojennych wyprawach na Ukrainę brał krwawy odwet na kozakach i na miejscowej ludności zwanej potocznie «czernią». Były to ubolewania godne wydarzenia nie przynoszące zaszczytu żadnej ze stron. Zaś miejsce w polskim hymnie narodowym Stefan Czarniecki zawdzięcza wyłącznie zasługom w wojnie ze Szwedami, co wyraźnie wynika z treści hymnu. Dalej
Spowiedź duszy mojej
Mirosława Siwakowska urodziła się w Koziatyniu obwodu Winnickiego w rodzinie, troskliwie pielęgnującej tradycje kultury polskiej. Dlatego od samego dzieciństwa została zakochana w literaturę i historię Polski. Ukończyła studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, teraz pracuje w czasopiśmie «Focus» w Warszawie. Dalej
Bez szkoły nie ma odrodzenia
Sobotnia Polska Szkoła w Berdyczowie działa już od czterech lat. Staramy się stworzyć w tej placówce dobre warunki dla nauczania dzieci, młodzieży, osób dorosłych i dla pracy nauczycielskiej. Przyjmujemy na szkolenia wszystkich chętnych.
Dzięki dofinansowaniu Fundacji «Pomoc Polakom na Wschodzie» i Stowarzyszenia «Wspólnota Polska» mamy już sporo podręczników od języka polskiego, historii, geografii, dużo słowników, encyklopedii, atłasów historycznych i geograficznych. W roku 2010 przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia «Wspólnota Polska» zostały zorganizowane dwie wycieczki dla uczniów i ich rodziców do Żytomierza (maj 2010 r.) i do Lwowa (listopad 2010 r.); kupiliśmy nowe meble do wyposażenia czytelni, gdzie nie tylko uczniowie szkoły, lecz także wszyscy mieszkańcy Berdyczowa mogą pracować z literaturą polską. Zadanie realizowane w ramach zlecania przez Kancelarię Senatu zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2010 r. Dalej
Mój dziadek był Polakiem
Fragmenty wywiadu prezydenta Wiktora Janukowycza dla «Rzeczpospolitej»
Pańska rodzina pochodzi ze wsi Januki. Na tamtejszym cmentarzu jest wiele polskich grobów z nazwiskiem «Janukowicz» pisanym po polsku.
Wiktor Janukowycz: Mój dziadek i pradziadek byli litewskimi Polakami, katolikami. Dopiero mój ojciec, który urodził się w Donbasie i ożenił z kobietą pochodzącą z Rosji, oderwał się od tamtych ziem. Babcia opowiadała mi, że urodziła się w Warszawie. Jej matka zmarła, gdy była mała, a ojciec ożenił się z litewską Polką i przeniósł do Wilna. Rewolucja zmusiła ich do ucieczki, babcia trafiła wówczas do Witebska. Tam poznała mego dziadka, który żył w Dokszycach, a wieś Januki znajduje się właśnie obok Dokszyc. Gdy po raz pierwszy wybrałem się do Chatynia, w którym znajduje się wielki cmentarz spalonych wsi białoruskich (podczas II Wojny światowej — red.), pojechałem do Witebska, do rejonu dokszyckiego i do wsi Januki...
Na zachodzie Ukrainy nawiązuje się do roli OUN i UPA, co nie może być w Polsce przyjmowane dobrze. Czy jest jakaś szansa na przezwyciężenie tej sytuacji? Dalej
Coraz większa aktywność ukraińskich Polaków
Rozmowa z Krzysztofem Świderkiem, konsulem generalnym RP w Winnicy
Pański okręg konsularny — obwody winnicki, żytomierski i chmielnicki — znany jest z tego, że żyje w nim bardzo wielu Polaków. Ilu?
Konsulat w Winnicy powstał właśnie ze względu na naszych rodaków. Szacujemy, że około 400-450 tys. osób deklaruje polskie pochodzenie.
Dużo wydaliście Kart Polaka? Dalej
Dom polski w Koziatyniu
W grudniu 2010 r. w Koziatyniu obwodu Winnickiego został zarejestrowany Rodzinny Dom Polski im. Rafała Górskiego.
Prezesem Domu Polskiego jest Bogdan Siwakowski, długoletni działacz polonijny, założyciel pierwszego polskiego stowarzyszenia w Koziatyniu, były prezes stowarzyszenia obwodowego «Świetlica Polska» w Winnicy.
«To nie jest jeszcze jedno stowarzyszenie z symbolicznym tytułem — mówi pan Bogdan — nasz Dom naprawdę istnieje. Budowaliśmy go około 20 lat, jest naszym wymarzonym projektem». Dalej
Разом за свободу
ІІІ Міжнародна Волинська історично-краєзнавча польсько-українська конференція
12-13 листопада 2010 р. у Житомирі з ініціативи Варшавського Музею Історії Польщі, фундації «Полонія — Рутенія» та Житомирського Обласного Інституту Вдосконалення Вчителів відбулася ІІІ Міжнародна Волинська історично-краєзнавча польсько-українська конференція під гаслом «Разом за свободу». Захід було організовано з метою презентації історичного досвіду і наслідків Варшавської угоди у толерантному підході до навчання історії. Dalej
Odezwa atamana Symona Petlury do ludności Ukrainy. Winnica, 26 kwietnia 1920 r.
З матеріалів конференції «Разом за свободу»
Narodzie Ukrainy!
Ciernistą drogą toczą się twoje dzieje.
Oto już trzy lata mija, jak usiłujesz zaprowadzić ład w swojej republice, zdobyć dla siebie wolność, równość i niepodległość, walcząc z czerwonymi najeźdźcami — moskiewskimi bolszewikami.
Złożyłeś wielkie ofiary na polu walki.
Zniszczone sioła, ruina gospodarcza, krew niewinnych, łzy wylane po zabitych i zamęczonych przez bolszewików ojcach, matkach i siostrach, niezliczone szeregi samotnych mogił na całym obszarze Ukrainy — oto wyniki walki najlepszych twoich synów o najświętsze ideały ludzkości. Dalej
Відозва уряду УНР «До народів і урядів світу». Варшава, 3 серпня 1920 р.
З матеріалів конференції «Разом за свободу»
До держав і народів.
У 1654 році Українська держава на чолі з Гетьманом Богданом Хмельницьким заключила з урядом Московської держави договір, по якому Україна і Московщина, зберігаючи свою суверенність, об`єдналися в тісний державний союз для оборони спільних інтересів обох народів.
Але з перших років існування московсько-української унії російські царі стали накладати свою тяжку руку на суверенність українського народу, стали відбирати українському народові його державну окремість і його давні вольності. І з того часу протягом трьох століть провадить український народ важку, вперту боротьбу проти московського імперіалізму. В цій боротьбі московські деспоти намагалися знищити не тільки державну незалежність Українського народу, але його стару культуру, мову, стародавні народні звичаї. По всій Україні ширився режим російського шовінізму, переслідував все українське, гинули на шибеницях і в тюрмах кращі сини батьківщини в боротьбі за найсвятіші права народу. Буржуазія, дворянство і духовенство України приймали зовнішні ознаки московської культури, видавалося, що само обличчя української нації гине, замирає назавжди сама ідея окремої української культури. Dalej
Промова Юзефа Пілсудського у Вінниці на Поділлі 17 травня 1920 р.
З матеріалів конференції «Разом за свободу»
Польща та Україна витерпіли тяжку неволю. Ці обидві держави зараховуються до тих, в яких панував постійний терор. Від дитинства нас вчили приховувати свої думки. Неволя і переслідування були сталим досвідом обох держав. Польща не може бути вільною, доки навколо панує гасло невільницького підкоряння волі нації насильству та терору. Польща, здобувши найбільший скарб на землі, тобто свободу, вирішила відкинути все, що загрожує свободі, якомога далі від своїх кордонів. Dalej
